Progesteron Nedir? Progesteron’un Eksikliği Ve Fazlalığında Ne Olur?

Progesteron Nedir?

Progesteron Nedir? Progesteron, progestojenler adı verilen steroid hormonlar grubuna ait olup, adet döngüsünün ikinci yarısında ve hamileliğin erken dönemlerinde kritik rol oynar. Özellikle, korpus luteum tarafından salgılanan bu hormon, adet döngüsü boyunca ve hamilelikte endometriyumun korunmasında önemli bir işleve sahiptir.

Progesteronun Önemi

Progesteronun Önemi. Progesteron, menopoz semptomlarını tedavi etmek ve bazı sağlık risklerini azaltmak amacıyla hormon replasman tedavisinin bir parçası olarak kullanılmaktadır. Bu tedavi genellikle östrojen içerir; ancak östrojen, rahim zarının anormal şekilde kalınlaşmasına ve dolayısıyla rahim kanseri riskinin artmasına neden olabilir. Bu nedenle, progesteronun eklenmesi, östrojenin neden olduğu bu kalınlaşmayı önlemeye ve rahim kanseri riskini azaltmaya yardımcı olur.

Ayrıca, progesteron, adet gören ve daha sonra adet görmeyi bırakan kadınlarda, adet döngüsünü düzenlemek için de kullanılabilir. Progestinler adı verilen ilaç sınıfına dahil olan progesteron, rahimdeki östrojen miktarını azaltarak ve eksik olan doğal progesteronu takviye ederek çalışır.

Progesteronun bu kullanımları, menopoz dönemindeki kadınların yanı sıra, adet düzensizlikleri yaşayan kadınlar için de önemli bir tedavi seçeneği sunar. Hormon replasman tedavisinde progesteronun dengeli bir şekilde kullanılması, menopoz dönemindeki semptomların hafifletilmesine ve kadın sağlığının korunmasına katkıda bulunur.

Adet Döngüsünde Progesteronun İşlevi

Adet Döngüsünde Progesteronun İşlevi. Adet döngüsünün yaklaşık 14. gününde, yumurtlama esnasında bir yumurtanın yumurtalıktan salınmasıyla, yumurtalık folikülünün kalıntıları korpus luteum adı verilen bir yapı oluşturur. Bu yapı, progesteron ve östradiol hormonlarını salgılar. Progesteron, döllenmiş bir yumurtanın rahme yerleşimi ve hamileliğin devamı için endometriyumun hazırlanmasını sağlar. Döllenme olmazsa, korpus luteum bozulur, progesteron üretimi azalır ve yeni bir adet döngüsü başlar.

Progestojenler Ne İçin Kullanılır?

Progestojenler Ne İçin Kullanılır? Progestojenler, çeşitli tıbbi durumların tedavisinde kullanılan önemli hormonlardır. Bu hormonlar özellikle aşağıdaki amaçlar için kullanılırlar:

Hormonal Doğum Kontrolü: Progestojenler, özellikle hormonal doğum kontrol yöntemlerinde ana bileşendir. Bu, ovülasyonu baskılayarak ve rahim ağzı mukusunu kalınlaştırarak gebeliği önlemeye yardımcı olur​​​​.

Menopozal Hormon Tedavisi: Menopoz semptomlarını hafifletmek ve östrojenin rahim zarını anormal şekilde kalınlaştırmasını önlemek için menopoz sonrası dönemdeki kadınlarda kullanılır. Bu, rahim kanseri riskini azaltmaya yardımcı olabilir​​.

Doğum Kontrolü Gebelik Desteği: Progestojenler, özellikle tekrarlayan düşüklerin önlenmesi ve erken doğum riski taşıyan kadınlarda gebeliğin korunmasında kullanılır​​.

Jinekolojik Durumların Tedavisi: Endometriozis gibi çeşitli jinekolojik durumların tedavisinde ve ağır menstrüel kanamaların kontrolünde progestojenlerden faydalanılır​​.

Cinsiyet Geçiş Tedavisi: Kadından erkeğe geçiş sürecinde cinsiyet hormonlarının düzenlenmesinde progestojenler kullanılabilir. Androjen tedavisiyle birlikte kullanıldığında, androjenlerin yeterince baskılayamadığı durumlarda oluşabilecek ara kanamaların önlenmesinde yardımcı olabilirler​​.

Kanser Önleyici Hormon Tedavisi: Progesteron, özellikle endometriyal kanser riskini azaltmada rol oynar. Bu, progesteronun endometriyal zarın çok kalınlaşmasına yol açan östrojenin etkilerini dengeleyebilmesinden kaynaklanır. Bu şekilde, kansere dönüşme riski azaltılır.

Progesteron nasıl kontrol edilir?

Progesteron nasıl kontrol edilir? Progesteron üretimi, ön hipofiz bezinin luteinize edici hormon (LH) üretimindeki artışla tetiklenir. Bu, adet döngüsünün ortasında yumurtlama sürecini ve korpus luteumun oluşumunu başlatır.

Eğer  döllenme gerçekleşirse, progesteron, rahim iç yüzeyini besleyen kan damarlarının büyümesini ve erken embriyonun beslenmesi için gerekli ortamı sağlar. Hamileliğin ilk evrelerinde progesteron üretimi korpus luteum tarafından devam eder ve plasentanın oluşumuna kadar bu görevi sürdürür. Plasenta oluştuktan sonra, yaklaşık 8-12 haftalık bir sürede, progesteron üretimini devralır.

Çok fazla progesteronum varsa ne olur?

Çok fazla progesteronum varsa ne olur? Eğer vücut çok fazla progesteron üretirse, bunun ciddi bir tıbbi sonucu olmadığı genel olarak kabul edilir. Hamilelik sırasında progesteron seviyelerinin doğal olarak yükselmesi normaldir. Ancak, yüksek progesteron seviyeleri bazen konjenital adrenal hiperplazi ile ilişkilendirilebilir; ancak bu durumun sonucu olarak ortaya çıkar, nedeni değildir.

İlaç olarak alınan yüksek düzeyde progesteron, özellikle meme kanseri riskinde küçük bir artışla ilişkilendirilebilir. Progesteron, bazen östrojenle birlikte oral kontraseptiflerde kullanılır. Bu kontraseptifler, yumurtlamayı önleyerek ve servikal mukusu kalınlaştırarak hamileliği önler.

Ayrıca, progesteron hormon replasman tedavisinde menopoz semptomlarını hafifletmek için kullanılır. Bu tedavinin hem avantajları hem de dezavantajları vardır.

Çok az progesteronum varsa ne olur?

Çok az progesteronum varsa ne olur? Eğer progesteron seviyeleri çok düşükse, düzensiz ve ağır adet kanaması meydana gelebilir. Hamilelik sırasında düşük progesteron seviyeleri, düşük ve erken doğum riskini artırabilir. Çok erken doğum riski taşıyan annelere, doğumu geciktirmek için progesteronun sentetik formu verilebilir.

Progesteron eksikliği, polikistik over sendromu gibi durumlarda görülebilir ve yumurtalığın düzgün bir şekilde yumurta salamadığını gösterebilir.

Progesteron Kapsülü Nasıl Kullanılmalı

Progesteron Kapsülü Nasıl Kullanılmalı. Progesteron kapsülü, ağız yoluyla alınır ve genellikle akşamları veya yatmadan önce günde bir kez alınması önerilir. Kullanım sıklığı ve süresi, genellikle progesteron alındığında 10 ila 12 gün, ilaç alınmadığında ise 16 ila 18 gün arasında değişen dönüşümlü bir program dahilinde olabilir. Bu programı doktorunuz belirleyecektir ve progesteron almanız gereken zamanları size bildirecektir.

Progesteron ilacını düzenli bir şekilde almanıza yardımcı olmak için, her akşam aynı saatte almanız tavsiye edilir. İlacınızın etiketinde yer alan talimatları dikkatlice izleyin ve herhangi bir şeyi anlamadıysanız, açıklama için doktorunuza veya eczacınıza danışın. İlaç, doktorunuzun belirttiği şekilde ve miktarlarda alınmalıdır; daha fazla veya daha azını almak ya da doktorunuzun önerdiğinden daha sık almak önerilmez.

Kendinizi iyi hissetseniz bile, doktorunuzla konuşmadan progesteron almayı bırakmamalısınız. Tedavi planınızı doktorunuzla düzenli olarak gözden geçirmek ve herhangi bir değişiklik yapmadan önce doktorunuzla konuşmak önemlidir

Progesteron Kullanmadan Önce

Progesteron kullanmadan önce, eğer progesterona, oral kontraseptiflere, hormon replasman tedavisine, diğer ilaçlara veya yer fıstığına alerjiniz varsa doktorunuza ve eczacınıza bildirin. Ayrıca, hangi reçeteli ve reçetesiz ilaçları, vitaminleri ve besin takviyelerini kullandığınızı da paylaşın.

Özellikle amiodaron, flukonazol, itrakonazol, ketokonazol gibi antifungaller; simetidin, klaritromisin, siklosporin, danazol, delaviridin, diltiazem, eritromisin, fluoksetin, fluvoksamin, HIV proteaz inhibitörleri (örneğin indinavir, ritonavir, sakinavir); izoniazid, lansoprazol, metronidazol, nefazodon, omeprazol, oral kontraseptifler, tiklopidin, troleandomisin, verapamil ve zafirlukast gibi ilaçların kullanımını belirtmeyi unutmayın.

Bitkisel ürünleri kullanıyorsanız bunu doktorunuza bildirin. Eğer dönemler arasında açıklanamayan vajinal kanamanız varsa, rahimde bir miktar dokunun kaldığı bir düşük, göğüs veya kadın organlarının kanseri, nöbetler, migren baş ağrıları, astım, diyabet, depresyon, bacaklarda, akciğerlerde, gözlerde, beyinde veya vücudun herhangi bir yerinde kan pıhtıları, felç veya mini vuruş, görüş problemleri; veya karaciğer, böbrek, kalp veya safra kesesi hastalığı gibi durumlarınız varsa doktorunuza bunları belirtin.

Hamileyseniz, hamile kalmayı planlıyorsanız veya emziriyorsanız doktorunuza danışın.

Progesteron alırken hamile kalırsanız doktorunuza haber verin. Eğer bir ameliyat geçirecekseniz, bu durumu doktorunuza bildirin.

Progesteron kullanımı sırasında baş dönmesi veya uykulu hissetmeniz mümkündür. Bu ilacın sizi nasıl etkilediğini bilene kadar araba veya makine kullanmaktan kaçının. Progesteron kullanırken yatar pozisyondan çok hızlı kalkmak, baş dönmesi, baş dönmesi ve bayılmaya neden olabilir. Bu durumu önlemek için yataktan yavaşça kalkın ve ayağa kalkmadan önce birkaç dakika ayaklarınızı yere koyun.